Bài thuốc bổ gan từ rau đắng đất

Rau đắng đất là một loại cây dân dã gắn liền với đời sống của người dân miền Nam Bộ và Nam Trung Bộ. Nó là gia vị không thể thiếu trong món cháo cá lóc hay món lẩu cá kèo, lẩu mắm của người dân nơi đây.

Cháo rau đắng mới ăn thấy đắng ở đầu lưỡi nhưng khi nuốt qua cổ họng lại đọng lại dư vị ngọt thơm. Rau đắng đất dễ sống, do khả năng phân nhánh khỏe nên thường mọc thành đám ở ruộng trồng ngô, khoai, sắn, ở bãi sông, nương rẫy và thậm chí ở ven đường đi. Từ lâu trong dân gian, loại rau này được sử dụng làm bài thuốc chữa viêm gan, làm mát gan và tiêu độc cho cơ thể. Nhiều người dân vùng Nam Bộ sử dụng loại rau này để giải rượu, giúp cơ thể tránh mệt mỏi.

Theo y học cổ truyền, toàn cây rau đắng đất có vị đắng, tính mát, quy vào kinh can, thận. Cây có tác dụng lợi tiêu hóa, nhuận gan, ích mật, thanh nhiệt, lợi tiểu, giải độc.

Theo y học hiện đại, rau đắng đất có thành phần chính là các saponin, flavonoid, cây có chứa nhiều vitamin C, chất xơ rất có lợi cho người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao.

Rau đắng đất là dược liệu sạch, không có hoá chất gây hại, thuốc bảo vệ thực vật, là nguồn thuốc quý. Kế thừa kinh nghiệm sử dụng loại cây này của dân gian với tác dụng nhuận gan, ích mật, thanh nhiệt, lợi tiểu, giải độc, Traphaco đã sử dụng chúng là một trong ba dược liệu chính sản xuất ra thuốc bổ gan Boganic.

Với việc đưa cây thuốc quý, sạch trong tự nhiên như rau đắng đất trở thành dược liệu ứng dụng trong sản xuất thuốc hiện đại với sản lượng lớn, Công ty cổ phần Traphaco đã hướng dẫn bà con nông dân thực hiện quy trình thu hái theo tiêu chuẩn GACP - WHO (thực hành tốt trồng trọt và thu hái cây thuốc).

Quy trình thu hái, bảo tồn rau đắng đất.

Sau nhiều năm nghiên cứu, Traphaco đã xác định được thời điểm thu hái tối ưu để rau đắng đất có hàm lượng hoạt chất đạt cao nhất; đồng thời đảm bảo được công tác bảo tồn phát triển cây thuốc. Rau thu hái được sơ chế, rửa sạch theo quy trình chuẩn. Sau khi đem phơi, sẽ được đóng gói, ép kiện đảm bảo tiêu chuẩn sạch.

Cùng với việc sử dụng "dược liệu sạch" rau đắng đất, Traphaco đã phối hợp với Actiso, Bìm bìm biếc - những dược liệu sạch theo tiêu chuẩn GACP - WHO để sản xuất thuốc bổ gan Boganic.

Boganic đã được sử dụng tại hơn 500 cơ sở điều trị khám chữa bệnh trên cả nước. Các kết quả nghiên cứu lâm sàng cho thấy, thuốc bổ gan Boganic hỗ trợ cải thiện các triệu chứng suy giảm chức năng gan, viêm gan: ăn kém, khó tiêu, đầy bụng, da xạm vàng, nước tiểu vàng, đau hạ sườn phải.

Boganic giúp hạ men gan với tỷ lệ giảm bệnh 67% sau 10 ngày dùng. Mới đây, sản phẩm này đã được Hội đồng chuyên gia Bộ Y tế bình chọn giải thưởng "Ngôi sao thuốc Việt".

Rau đắng đất là loại cây có sức sống mạnh mẽ và có trữ lượng thu hoạch lớn vì thế Traphaco đã hướng dẫn bà con nông dân thu hái và sơ chế sạch cây rau đắng đất trong tự nhiên và đảm bảo hợp chất trong cây có hàm lượng cao nhất. Rau đắng đất được kiểm soát kỹ lưỡng tiêu chuẩn hàm lượng dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.

Trước đây, người nông dân thu hoạch cây để đem bán không theo thời điểm cụ thể, phơi ngoài sân thậm chí ngoài đường, trên mặt đất nên cây thường không "sạch", có thể bị nhiễm khuẩn, nhiễm nấm, không đảm bảo hàm lượng hoạt chất được cao.

Traphaco đã hướng dẫn bà con nông dân quy trình thu hái cây khi cây phát triển được từ 5 tháng đến 7 tháng. Đây là thời điểm cây phát triển mạnh, ra hoa kết quả, hàm lượng hoạt chất đạt cao nhất. Việc thu hoạch vào thời điểm này còn có ý nghĩa bảo tồn cây thuốc bởi lẽ khi thu hái, người nông dân sẽ rũ sạch đất ra khỏi rễ. Hành động này sẽ giúp phát tán hạt của cây ra xung quanh, vì thế vừa thu hoạch vừa đảm bảo công tác bảo tồn, phát triển được cây con mới từ hạt.

Quá trình sơ chế rau đắng đất theo GACP - WHO. Tham khảo cách chăm sóc gan khỏe bằng thảo dược thiên nhiên tại website: www.boganic.vn.

Rau đắng đất thu hái về được rửa sạch tại bồn rửa, rửa lại bằng máy rửa ozone, phơi tại sân sạch, trên một tấm lưới ngăn cách tiếp xúc với mặt đất. Ban đêm, rau đắng đất được chuyển vào nhà kho cạnh sân phơi để tránh sương, mưa… Sau đó sẽ được đóng gói, ép kiện đảm bảo tiêu chuẩn sạch. Ngoài là một vị thuốc, đây còn là loại cây mang lại hiệu quả kinh tế lớn.

Tuấn Kiên