Gan nhiễm mỡ gây nhiều bệnh nguy hiểm

Thạc sĩ Vũ Thị Thúy Hà, giảng viên bộ môn Nhiễm, Đại học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch, TP HCM, giải thích bệnh gan nhiễm mỡ là tình trạng tích tụ mỡ quá nhiều trong gan. Người bị gan nhiễm mỡ có thể dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư. Tình trạng mỡ tích tụ nhiều trong gan còn làm tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.

Nghiên cứu cho thấy có hai nhóm nguyên nhân chính gây bệnh gan nhiễm mỡ:

Gan nhiễm mỡ thứ phát, chủ yếu là do rượu bia

Người có thói quen uống bia rượu quá nhiều dễ gây tổn thương gan do cồn. Cụ thể, nam giới uống hơn 40 g cồn mỗi ngày, nữ uống hơn 20 g cồn một ngày có nguy cơ tổn thương gan. Một lon bia tương đương 17,5 g cồn.

Gan nhiễm mỡ nguyên phát không do rượu

Các yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu gồm thừa cân, béo phì, tăng mỡ trong máu, tăng đường trong máu.

Để biết một người có bị thừa cân không, các bác sĩ thường dựa vào công thức tính chỉ số BMI . Với người bình thường, chỉ số này nằm trong khoảng 18,5 đến 22,9; từ 23 đến 24,9 là thừa cân. Trên 25 là béo phì. Ngoài ra bác sĩ còn đánh giá dựa trên số đo vòng eo: Nam trên 90 cm, nữ trên 80 cm được xem là béo bụng.

Bệnh gan nhiễm mỡ gây viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư.

Theo bác sĩ Hà, người bị bệnh gan nhiễm mỡ thường không cảm thấy bất thường gì trong cơ thể. Một số ít có thể cảm thấy đau tức mạn sườn bên phải và mệt mỏi. Bệnh này thường được phát hiện sớm dựa vào siêu âm bụng tổng quát, xét nghiệm men gan tăng do viêm gan. Trường hợp gan bị xơ sẽ thấy vàng da niêm, báng bụng, phù chân...

Bệnh gan nhiễm mỡ nếu phát hiện sớm sẽ điều trị rất dễ dàng và không tốn kém. Việc điều trị không cần dùng thuốc mà chủ yếu là điều chỉnh chế độ ăn và vận động.

Về chế độ ăn uống, cần hạn chế dùng rượu bia và chất đường, bột, béo. Ăn nhiều rau đậu, trái cây, cá hấp hoặc luộc. Người thừa cân, béo phì phải tiết chế giảm năng lượng nạp vào để giảm cân, nhưng không cần phải nhịn ăn hay kiêng khem thái quá. Cố gắng tập thay đổi khẩu vị theo chế độ ăn lành mạnh tốt cho sức khỏe.

Tăng cường vận động thể lực là giải pháp hữu hiệu cho tình trạng gan nhiễm mỡ và máu nhiễm mỡ. Mỗi người nên chọn cách vận động phù hợp với thể trạng và điều kiện, sở thích của mình. Người trẻ có thể đi bộ, chơi thể thao. Người già bị đau khớp nên tập tại chỗ ở tư thế ngồi, nằm... Tập luyện đều đặn, tích cực sẽ giúp giảm cân, giảm mỡ bụng.

Một số trường hợp cần sử dụng thuốc, chẳng hạn như bệnh nhân có chỉ số đường huyết hoặc mỡ máu cao mà không kiểm soát được dù đã tích cực điều chỉnh chế độ ăn và vận động. Lưu ý: trong quá trình sử dụng thuốc phải kèm theo điều chỉnh chế độ ăn và vận động thích hợp. Trường hợp nặng đã bị xơ gan, việc điều trị sẽ rất phức tạp và tốn kém.

Trần Ngoan