Bác sĩ lưu ý cách chăm sóc và điều trị trẻ mắc bệnh hô hấp

Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Diệu Thúy - Phó trưởng khoa miễn dịch dị ứng, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, trung bình mỗi ngày, bệnh viện tiếp nhận khoảng 3.000 trẻ. Trong đó, 40-50% bệnh nhi đến khám hô hấp; thời điểm hiện tại, con số lên tới 70-80%.

- Tại sao bệnh đường hô hấp bùng phát mạnh trong thời điểm này, thưa bác sĩ?

- Mùa lạnh là thời điểm gia tăng các bệnh về hô hấp do điều kiện thời tiết, nhiệt độ liên tục thay đổi. Vi khuẩn và virus gây bệnh mạnh lên, trong khi sức đề kháng của trẻ còn non yếu so với người lớn.

Virus và vi khuẩn luôn tồn tại sẵn trong cơ thể con người. Khi điều kiện thích hợp, chúng sẽ bùng phát tấn công cơ thể, đường hô hấp thường là cơ quan chịu trận đầu tiên.

Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Diệu Thúy.

- Những bệnh viêm đường hô hấp nào trẻ nhỏ thường gặp nhất?

- Hắt hơi, sổ mũi, ho… là những bệnh lý viêm đường hô hấp trên ở thể nhẹ. Ở thể nặng, bệnh lan xuống đường hô hấp dưới thành viêm phế quản, tiểu phế quản, phổi, xoang…

- Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là gì?

- Chủ yếu do virus và vi khuẩn gây viêm nhiễm đường hô hấp. Một số trường hợp do nấm, ký sinh trùng. Trẻ có cơ địa dị ứng, nhạy cảm với thay đổi thời tiết, càng dễ mắc bệnh hơn.

Virus chiếm hơn 90% nguyên nhân khởi phát gây bệnh viêm đường hô hấp. Sau đó, trẻ có thể bội nhiễm thêm vi khuẩn, nếu không có biện pháp chăm sóc và điều trị đúng đắn và kịp thời. Ngoài ra, bé có thể nhiễm trùng đường hô hấp thứ phát do chấn thương, tai nạn…

- Phụ huynh thường mắc phải sai lầm nào khi chăm sóc trẻ mắc bệnh hô hấp?

- Sai lầm phổ biến của bố mẹ là tự ý mua thuốc cho bé, lạm dụng kháng sinh, hoặc dùng lại đơn thuốc cũ. Một số người đi tìm lời khuyên từ người thân, đồng nghiệp, hàng xóm… thiếu chuyên môn y tế. Không ít phụ huynh áp dụng  kinh nghiệm dân gian chữa bệnh cho bé.

Bố mẹ nên đưa trẻ đến thăm khám bác sĩ có chuyên môn. Ngoài ra, cần thường xuyên theo dõi diễn biến bệnh của trẻ, để có biện pháp xử ký kịp thời và đúng đắn.

- Cha mẹ nên xử trí sao khi trẻ ho nhiều?

- Các bé mắc bệnh đường hô hấp thường ho nhiều và kéo dài, khiến cha mẹ lo lắng, tìm cách cắt cơn ho của bé càng nhanh càng tốt. Tuy nhiên, phụ huynh cần biết rằng ho là phản xạ tự nhiên và có lợi, giúp cơ thể tự bảo vệ đường thở, đường lưu thông không khí ra vào phổi. Ho cũng giúp loại bỏ các vật thể cản trở hoặc đờm nhầy trong đường hô hấp ra ngoài.

Vì thế, thay vì làm mất phản xạ ho của trẻ bằng mọi cách, cha mẹ nên dùng thuốc thảo dược làm loãng đờm, giảm đau rát cổ họng, giúp tống đờm ra nhiều hơn. Trẻ dễ chịu, dễ thở hơn, từ đó phản xạ ho sẽ tự giảm xuống cho đến khi hết hẳn.

- Bố mẹ nên phòng ngừa bệnh đường hô hấp cho trẻ như thế nào?

- Có tới 70% bệnh hô hấp khởi phát do thời tiết lạnh. Vì thế, khi ra đường, các bố mẹ nên chú ý mặc đủ áo, đeo khẩu trang, giữ ấm cơ thể cho bé. Bố mẹ cũng nên bổ sung dinh dưỡng; cho bé uống nhiều nước, đặc biệt là nước ấm; bổ sung hoa quả để tăng cường sức đề kháng.

Phụ huynh cần vệ sinh sạch sẽ mũi, họng, giúp đường hô hấp thông thoáng hơn. Ngoài ra, nên hạn chế cho bé đến chỗ đông người, cách ly với những người mắc bệnh hô hấp, để tránh lây lan virus, vi khuẩn.

Khi mới xuất hiện các triệu chứng ban đầu của viêm nhiễm đường hô hấp như sổ mũi, ho, sốt nhẹ…, có thể dùng các loại thuốc thảo dược giúp tiêu nhầy, loãng đờm, chống co thắt phế quản. Với trẻ sơ sinh, cần lựa chọn thuốc ho có chỉ định rõ ràng cho đối tượng này, vì bé rất nhạy cảm với các hoạt chất.

Khi bênh có triệu chứng nặng hơn như ho lâu ngày, sốt…, nên đưa bé đến các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và điều trị.

An San