Thiếu vitamin A gây nhiều bệnh nguy hiểm về mắt

Bác sĩ Diệp Hữu Thắng, Bệnh viện Mắt TP HCM giải thích, vitamin A là thuật ngữ dùng để chỉ chất mang hoạt tính sinh học retinols palmitate - vi chất có vai trò quan trọng đối với tất cả cơ quan trong cơ thể, nhất là mắt.

Retinols palmitate là chất chống oxy hóa giúp bảo vệ, tăng cường sức khỏe của niêm mạc và giác mạc, đồng thời chống lại các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus gây nên. Chất này còn đảm nhiệm vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ cấu trúc của tế bào biểu mô tuyến lệ và tuyến meibomian, giúp bảo vệ màng tế bào trước tình trạng thiếu oxy và tổn thương của gốc tự do.

Thiếu vitamin A gây nhiều bệnh về mắt. Ảnh minh họa: Health.

Với mắt người, vitamin A tham gia trực tiếp vào các phản ứng hóa học ở các tế bào que và nón ở võng mạc. Chất này còn tạo sắc tố võng mạc giúp điều tiết mắt và hỗ trợ mắt nhìn được trong điều kiện thiếu ánh sáng. Vitamin A cũng là một trong những thành phần cấu tạo và giúp phim nước mắt (màn nước mắt) dính vào bề mặt giác mạc. Nếu cơ thể bị thiếu hụt vitamin A, con người dễ mắc các bệnh liên quan đến mắt như quáng gà, tăng sản tế bào vảy gây tình trạng sừng hóa bề mặt, làm tổn thương và mất ổn định phim nước mắt từ đó gây khô mắt.

Nhiều công trình nghiên cứu về bệnh lý bề mặt nhãn cầu đã chỉ ra sự tương quan mật thiết giữa nước mắt và bề mặt nhãn cầu. Theo nguyên lý cấu tạo, nước mắt được tạo thành bởi ba lớp chất lỏng: dầu, nước và chất nhầy (mucin). Tình trạng ô nhiễm môi trường, không khí, ánh nắng, sử dụng máy tính, điện thoại hoặc stress đều sẽ gây ra sự giảm tiết nước mắt. Sự biến đổi này dẫn đến mất cân bằng cho bề mặt nhãn cầu, khiến giác mạc bị tổn thương. Từ đó hình thành các triệu chứng như khô mắt, mệt mỏi mắt, cảm giác vật lạ trong mắt, mờ mắt, đau mắt, sợ ánh sáng, nặng, ngứa, khó chịu mắt, ghèn mắt, chảy nước mắt và sung huyết.

Nghiên cứu của Nhật Bản trên các bệnh nhân mắt cho thấy vitamin A giúp mắt tổng hợp và ổn định MUC 16, là loại mucin giúp nước mắt dính chặt vào bề mặt giác mạc, đồng thời hỗ trợ tổng hợp chất nhờn trong mắt và thúc đẩy quá trình lành biểu mô. Hai cơ chế này giúp phục hồi các tế bào biểu mô giác mạc và sửa chữa những hư hỏng ở lớp mucin, nhờ vậy cải thiện tình trạng khô mắt và điều chỉnh thị lực. Sau thí nghiệm, các tình nguyện viên đã cải thiện hơn 10 triệu chứng liên quan tới khô mắt.

Nghiên cứu cũng cho thấy không có các biến cố bất lợi nghiêm trọng cũng như phản ứng có hại của vitamin A đối với mắt. Các nhà khoa học kỳ vọng nghiên cứu này hiệu quả trong điều trị các bệnh về mắt, đặc biệt là do thiếu hụt vitamin A.

Cao Khẩm